βρόμιο

Χημικό στοιχείο, με σύμβολο Br. Ανήκει στην έβδομη ομάδα του περιοδικού συστήματος (στην υποομάδα των αλογόνων), έχει ατομικό αριθμό 35 και δύο σταθερά ισότοπα. Στη φύση απαντάται με τη μορφή αλογονούχων ενώσεων, οι οποίες είναι πολύ διαδεδομένες ακόμα και σε μικρή συγκέντρωση. Αποτελεί το 0,0006% του γήινου φλοιού και περιέχεται στο θαλασσινό νερό (κατά μέσο όρο 67 χιλιοστόγραμμα ανά λίτρο). Η μοναδική οργανική ένωση του β. που υπάρχει στη φύση είναι η πορφύρα των αρχαίων, ένα βρομοινδικό που βρίσκεται σε μερικά μαλάκια. Το β. ανακάλυψε (1826) ο Γάλλος χημικός Αντουάν Ζερόμ Μπαλάρ (1802-1876). Βιομηχανικά παρασκευάστηκε μόνο μετά το 1860. Λαμβάνεται με την απλούστερη μέθοδο, με επεξεργασία του βρομιούχου μαγνησίου (MgBr₂) με χλώριο. Το 1936 άρχισε να εφαρμόζεται μία μέθοδος για την εξαγωγή του β. από το θαλασσινό νερό. Το β. είναι ευκίνητο και βαρύ υγρό, με βαθυκόκκινο χρώμα και δυσάρεστη οσμή· διαλυτό στο νερό (το υδατικό διάλυμα ονομάζεται ύδωρ του β.), στον αιθέρα, στην αλκοόλη και σε άλλους οργανικούς διαλύτες. Βράζει στους 58,8°C και λιώνει στους -7,2°C. Η χημική του συμπεριφορά είναι ανάλογη με αυτή του χλωρίου, αλλά το β. είναι λιγότερο δραστικό· έχει διατομικό μόριο και μπορεί να συμπεριφερθεί ως μονο-, τρι- και πεντασθενές. Αντιδρά με το υδρογόνο δίνοντας το υδροβρομικό οξύ, τα άλατα του οποίου είναι βρομιούχα· αντιδρά επίσης και με τα άλλα αλογόνα και με πολλά μέταλλα και μεταλλοειδή. Οι ενώσεις του με το οξυγόνο είναι ελάχιστα σταθερές. Το β. σχηματίζει με τις ενώσεις που έχουν διπλούς δεσμούς ενώσεις προσθήκης, ανάλογες με του ιωδίου. Η ιδιότητα αυτή χρησιμοποιείται στην ανάλυση για να προσδιοριστεί ο αριθμός του β. που δείχνει πόσα χιλιοστόγραμμα β. προσλαμβάνονται από ένα γραμμάριο της ουσίας που εξετάζεται. Μερικά βρομιούχα εφαρμόζονται στη φαρμακευτική και άλλα πάλι στη φωτογραφία· τα οργανικά βρομιούχα παράγωγα είναι πολύ ενδιαφέροντα ως ενδιάμεσα μερικών βιομηχανικών συνθέσεων πολυμερών και χρωμάτων. Το διβρομοαιθάνιο μπορεί να προστεθεί στις βενζίνες που περιέχουν τετρααιθυλικό μόλυβδο ως αντιεκρηκτικό· στη φάση της έκρηξης σχηματίζεται επί των κυλίνδρων ένα απόθεμα μολύβδου, το οποίο απομακρύνεται από το διβρομοαιθάνιο με τη μορφή του βρομιούχου μολύβδου. Το βρομιώδες νάτριο, που έχει ιδιότητες περίπου ανάλογες με το υποχλωριώδες νάτριο, εφαρμόζεται στην υφαντουργική βιομηχανία ως αντιστιλβωτικό. Μερικές ενώσεις του β., οι πιο κοινές, όπως το βενζυλοβρομίδιο, η βρομοακετοφαινόνη και η βρομοπικρίνη, χρησιμοποιούνται ευρύτατα ως δακρυγόνα αέρια. Το β. εφαρμόζεται επίσης ως αντιδραστήριο στα εργαστήρια. Οι κύριες χώρες παραγωγής β. είναι η Γερμανία, οι ΗΠΑ, η Ρωσία και η Ιαπωνία. ΕΞΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΔΙΥΛΙΣΗ ΒΡΟΜΙΟΥ